به گزارش روابط‌عمومی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ژورنال کلاب گروه فارماسیوتیکس ۲۶ مهرماه ۱۴۰۴ با ارائه دکتر مهتاب پیوستگان و با راهنمایی دکتر محمدرضا روئینی برگزار شد. موضوع این نشست «بررسی میکروسفرهای PLGA در دارورسانی پپتیدها با نگاه ویژه به کنترل آزادسازی ناگهانی (Burst Release)» بود.

دکتر پیوستگان در این نشست علمی گفت: «پپتیدها به دلیل شباهت عملکردی بالا با سیستم‌های فیزیولوژیک بدن، از جمله نوروترنسمیترها و هورمون‌ها، و همچنین داشتن متابولیت‌های غیرسمی، امروزه در داروسازی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. این ترکیبات به دلیل اثربخشی بالا و اختصاصیت قابل توجه، به‌طور فزاینده‌ای در فهرست داروهای مورد تأیید سازمان FDA جای می‌گیرند.»

وی افزود: «با وجود این مزایا، پپتیدها به دلیل تخریب سریع توسط آنزیم‌های پروتئولیتیک بدن، از فراهمی زیستی و نیمه‌عمر کوتاهی برخوردارند. ازاین‌رو، اغلب به‌صورت تزریقی تجویز می‌شوند و بیمار ناگزیر است تزریق را در فواصل زمانی کوتاه تکرار کند؛ موضوعی که منجر به کاهش پذیرش و پایبندی بیماران به درمان می‌شود.»

دکتر پیوستگان با اشاره به تلاش‌های علمی به منظور رفع این چالش بیان کرد: «داروسازی نوین با بهره‌گیری از سامانه‌های آهسته‌رهش تلاش دارد طول اثر داروهای پپتیدی را افزایش دهد. در این میان، پلیمر PLGA به سبب سازگاری زیستی بالا، سمیت اندک و تأییدیه FDA، به یکی از پرکاربردترین حامل‌ها در طراحی این سیستم‌ها تبدیل شده است.»

وی مهم‌ترین چالش در استفاده از این پلیمر را پدیده آزادسازی اولیه کنترل‌نشده (Burst Release) عنوان کرد و توضیح داد: «ماهیت آب‌دوست پپتیدها باعث می‌شود بخشی از دارو در همان مراحل ابتدایی آزاد شود که می‌تواند اثر درمانی را مختل کند. در این سمینار، به بررسی فاکتورهایی چون نسبت لاکتیک به گلایکولیک اسید، کریستالینیتی پلیمر، وزن مولکولی، گروه‌های انتهایی زنجیره و شرایط ساخت پرداخته شد.»

به گفته دکتر پیوستگان، مطالعات اخیر نشان داده‌اند که تغییر در منافذ سطحی میکروسفرها، ترکیب گریدهای مختلف پلیمر، استفاده از یون‌های آب‌گریز و کنترل سرعت تبخیر حلال‌ها می‌تواند به‌طور مؤثری این مشکل را کاهش دهد و زمینه‌ساز طراحی فرمولاسیون‌های کاراتر در دارورسانی پپتیدها شود.