دکتر فاطمه سادات حسینی: داروهای کموتراپی خانواده تاکسان درگیری‌های متنوع پوستی برای بیماران ایجاد می کنند

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده داروسازی، جلسه معرفی بیمار گروه داروسازی بالینی دانشکده داروسازی ۲۳ مهر ۱۴۰۳ با موضوع "Dermatologic complications of chemotherapy in a 49-yaer-old woman with breast cancer" به ارائه دکتر فاطمه سادات حسینی دستیار تخصصی این گروه از بخش آنکولوژی بیمارستان امام و با راهنمایی دکتر زهرا جهانگرد اختصاص یافت.   

در ابتدای این جلسه، مراسم تقدیر از دستیاران برتر آزمون‌های بورد و ارتقا و معارفه دستیاران جدید گروه داروسازی بالینی برگزار شد.

چکیده این جلسه آموزشی به شرح زیر است:

 داروهای کموتراپی خانواده تاکسان درگیری‌های متنوع پوست و ناخن از جمله راش‌های ماکولوپاپولار، سندرم دست‌وپا، درگیری ناخن‌ها، ریزش مو و حتی استیون جانسون را سبب می‌شوند.

عارضه پوستی درگیرکننده دست‌وپا ناشی از داروهای کموتراپی؛ موسوم به سندرم دست‌وپا؛ با داروهای متعددی از جمله عوامل آلکیله‌کننده، تاکسان‌ها، آنتی متابولیت‌ها و مهارکننده‌های تیروزین کیناز رخ می‌دهد.

عموماً داروهای آنتی متابولیت درگیری دست‌وپا را به‌صورت قرمزی در کف دست‌وپا و پوسته ریزی، داروهای تاکسان به‌صورت درگیری پشت‌دست و پا و داروهای مهارکننده تیروزین کیناز به‌صورت ضایعات کوچک و تکه‌تکه در کف دست‌وپا بروز می‌دهند.

داروهای کموتراپی از خانواده ی تاکسان دارای عوارض پوستی متعدد از راش‌های خفیف پوستی ماکولوپاپولار تا عوارض پوستی تهدید کننده حیات مانند استیون جانسون هستند.

این داروها همچنین می‌توانند عارضه پوستی دست‌وپا را به‌صورت درگیری پشت سطوح آنها ایجاد کنند، علاوه‌برآن درگیری ناخن‌ها به صورت اونیکولیز از عوارض شایع این داروها است.

به‌منظور پیشگیری از بروز این عوارض آموزش به بیمار از جمله عدم فعالیت‌های فیزیکی سنگین، اجتناب از شست‌وشو با آب داغ، عدم استفاده از البسه تنگ و استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده و ضدآفتاب، از اهمیت زیادی برخوردار است.

 در صورت بروز این عوارض، استفاده از کرم‌های کورتیکواستروئیدی، داروهای ضددرد موضعی یا خوراکی، کرم‌های مرطوب‌کننده و لایه‌بردار و کاهش دوز یا قطع موقت دارو به کاهش شدت عارضه کمک می‌کند.