دکتر ریحانه مسعودی فر: استفاده از نانوذرات و سیستم‌های دارورسانی نوین، به‌کارگیری مهارکننده‌های وارسی ایمنی، شیمی‌درمانی، جراحی، ایمونوتراپی و فوتوترمال تراپی همراه با واکسن‌های سرطان موجب غلبه بر مقاومت سرطان است.

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده داروسازی، سمینار کاربردی گروه فارماسیوتیکس تحت عنوان " Cancer Vacciness: the next immunotrapy frontier " توسط دکتر ریحانه مسعودی فر دستیار تخصصی فارماسیوتیکس ۶ آذرماه ۱۴۰۲ در دانشکده داروسازی برگزار شد.

چکیده این سمینار به شرح زیر است:

تحقیقات اخیر در حوزه ایمونوتراپی تومور به پیشرفت‌های چشمگیری دست‌یافته و انجام مطالعات بالینی متعدد، به ورود ترکیبات جدید در این حوزه انجامیده است. واکسن‌های ضدسرطان، به‌عنوان نمونه‌هایی از تازه‌ترین پیشرفت‌های ایمونولوژی در حوزه آنکولوژی، از سیستم ایمنی بدن به‌عنوان ابزاری نوین برای هدف‌گیری و نابودی سلول‌های سرطانی بهره می‌برند و به نظر می‌رسد که عوارض جانبی ناشی از آنها کمتر از سایر درمان‌ها نظیر شیمی‌درمانی است. واکسن‌های سرطان به دو منظور پیشگیری و درمان در حال مطالعه هستند. بااین‌حال، تمرکز اصلی بر روی اهداف درمانی است؛ زیرا آنتی‌ژن‌های سطحی سلول‌های سرطانی در انواع مختلف سرطان و افراد متفاوت ممکن است متغیر باشند که ساخت واکسن به‌منظور پیشگیری را پیچیده می‌کند. تاکنون، واکسن‌هایی چون Cervarix و Gardasil برای جلوگیری از عفونت ناشی از ویروس هرپس پاپیلومای انسانی (HPV) که با خطر ابتلا به سرطان سرویکس همراه است و HEPLISAV-B برای جلوگیری از سرطان کبد مرتبط با ویروس (HBV) تأییدیه FDA را دریافت کرده‌اند. همچنین، واکسن‌های درمانی مانند BCG (برای درمان مراحل اولیه سرطان مثانه) و sipuleucel-T (برای درمان سرطان پروستات پیشرفته) نیز دارای تأییدیه FDA هستند. از انواع واکسن‌های سرطان به واکسن‌های سلول دندریتی، واکسن‌های DNA/mRNA، واکسن‌های پپتیدی می‌توان اشاره کرد. همچنین می‌توان بر اساس نئوآنتی ژن‌های سطح سلول‌های توموری بیمار واکسن شخصی‌سازی‌شده ساخت. با همه این تعاریف، مشکلاتی همچون شناسایی آنتی‌ژن‌های مناسب، بهینه‌سازی ترکیبات درمانی، کنترل کیفیت، تولید انبوه، و هزینه بالا از جمله چالش‌هایی است که بر سر راه تولید واکسن‌های سرطان وجود دارند و بر انجام تحقیقات مداوم تأکید می‌کنند. مقاومت ایمنی در محیط تومور یکی دیگر از موانع ایمونوتراپی در درمان سرطان است. پس می‌توان به این نتیجه رسید که استفاده از نانوذرات و سیستم‌های دارورسانی نوین و همچنین استفاده هم‌زمان از روش‌هایی نظیر مهارکننده‌های وارسی ایمنی، شیمی‌درمانی، جراحی، ایمونوتراپی و فوتوترمال تراپی همراه با واکسن‌های سرطان می‌تواند باعث افزایش کارایی درمان و غلبه بر مقاومت سرطان شود.