دکتر رضا محرمی: ماکروسیکلها مرزهای کلاسیک طراحی دارو را پشت سر گذاشتهاند
ژورنال کلاب گروه شیمی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران با محوریت بررسی جایگاه نوین ماکروسیکلها در کشف و توسعه دارو برگزار شد؛ نشستی علمی که در آن، ابعاد ساختاری، روشهای سنتز، چالشها و کاربردهای نوآورانه این ترکیبات در طراحی درمانهای هدفمند برای تارگتهای پیچیده مورد تحلیل قرار گرفت.
به گزارش روابطعمومی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ژورنال کلاب گروه شیمی دارویی ۱۱ آبان ۱۴۰۴ با ارائه دکتر رضا محرمی و با راهنمایی دکتر اکبرزاده برگزار شد. این نشست علمی به بررسی سیر تحول کاربرد ماکروسیکلها در فرآیند کشف و توسعه دارو اختصاص داشت.
در این سمینار، ویژگیهای ساختاری و بیوشیمیایی ماکروسیکلها که موجب عبور آنها از محدودیتهای کلاسیک «قانون پنج لیپینسکی» میشود، بهصورت تحلیلی مورد بحث قرار گرفت. ارائهدهنده با تأکید بر مفهوم «Chameleonic Behavior» در ماکروسیکلها، نقش انعطافپذیری ساختاری و تطابقپذیری سهبعدی این ترکیبات را در تقویت تعاملات دارویی و اتصال به پاکتهای پروتئینی پیچیده تشریح کرد.
در ادامه، انواع ماکروسیکلها از منظر منشأ و ترکیب ساختاری معرفی شد و با مرور آمارهای منتشرشده مشخص شد که تاکنون بیش از ۷۶ داروی ماکروسایکلیک موفق به دریافت تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) شدهاند. همچنین، حوزههای درمانی و تارگتهای مولکولی مرتبط با این ترکیبات، بر اساس مقالات برجسته شیمی دارویی منتشرشده طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۲، دستهبندی و تحلیل شد.
بخش مهمی از این ارائه به بررسی چالشها و فرصتهای پیشروی توسعه داروهای ماکروسایکلیک اختصاص داشت؛ از جمله بهبود نفوذپذیری غشایی، ارتقای فراهمی زیستی خوراکی، بهرهگیری از فناوریهای یادگیری ماشین و Display Technologies و توسعه سامانههای نوین فرمولاسیون.
در محور روششناسی، مسیرهای اصلی سنتز ماکروسیکلها شامل ماکروالکتامسازی، ماکروالکتونسازی، واکنشهای جانشینی نوکلئوفیلی درونمولکولی و واکنش میتسونوبو، همراه با مزایا و کاربردهای هر یک مورد بررسی قرار گرفت.
در پایان، کاربردهای نوآورانه ماکروسیکلها در توسعه سامانههای تحویل رادیولیگاند (مانند خانواده DOTATATE)، طراحی PROTACهای مبتنی بر ماکروسیکل و تولید سامانههای Antibody–Degrader Conjugate معرفی شد. همچنین نمونههای تحولآفرینی همچون PROTACهای هدفگیرنده پروتئین Cyclophilin A در مداخله درمانی HIV و HCV بهعنوان مصادیق نوآورانه این حوزه تشریح شد.
این ژورنال کلاب با جمعبندی نقش راهبردی ماکروسیکلها در پیوند میان طراحی مولکولی پیشرفته و توسعه درمانهای هدفمند برای تارگتهای چالشبرانگیز، به کار خود پایان داد.
ارسال نظر