بررسی آیین نامه های عرضه بر خط دارو در ایران با نگاهی به تجربیات بین الملل در دانشکده داروسازی

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده داروسازی، ژورنال کلاب گروه اقتصاد و مدیریت دارو به مبحث " بررسی وضعیت عرضه برخط دارو در ایران" ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ به ارائه دکتر حامد محزونی با راهنمایی دکتر میثم سیدی فر اختصاص یافت.

 

چکیده ژورنال کلاب گروه اقتصاد و مدیریت دارو به شرح زیر است:  

نیاز روزافزون به ارائه خدمات غیرحضوری، سیاست‌مداران کشورهای دنیا را بر آن داشته تا در حوزه‌های مختلف کسب‌وکار، تلاش کنند تا با حفظ حقوق کاربران و رعایت اصول و قوانین اختصاصی حوزه کاری، دسترسی و ارائه خدمت را برای استفاده‌کنندگان تأمین کنند. 

باتوجه‌به جدید بودن این عرصه، در کنار تمامی نقاط قوت و مزایای غیرحضوری شدن ارائه خدمات، چالش‌ها و نگرانی‌های زیادی ذهن متخصصان و صاحب‌نظران را درگیر کرده است. 

باتوجه‌به اهمیت و حساسیت مسائل بهداشتی و درمانی، غیرحضوری کردن خدمات این حوزه، نگرانی‌ها و مخالفت‌هایی را در بر دارد.

در جلسه گذشته ژورنال کلاب گروه اقتصاد و مدیریت دارو، سیر تکاملی غیرحضوری شدن خدمات بهداشت و درمان در ایران بررسی شد و نقاط قوت و ضعف را بر اساس مطالعات بین‌المللی و نظرات مخالفان و موافقان مورد ارزیابی قرار گرفت. 

همچنین دو آیین‌نامه نگارش شده عرضه بر خط دارو در کشور به طور مفصل تحلیل شد.

آیین‌نامه اول با عنوان «ارائه خدمات غیرحضوری نسخه الکترونیکی در داروخانه‌ها» است که توسط سازمان غذا و دارو نگارش شده است. 

 

ارائه سامانه واحد حراست از اطلاعات بیماران

توجه به نقش داروساز

تعیین جایگاه سامانه تی تک و سهمیه‌بندی دارو

توجه به سیستم بازخورد و ثبت شکایات کاربران

نیاز به تأیید اولیه برای ورود داروخانه به عرصه فروش غیرحضوری

تأکید بر تولیت وزارت بهداشت و سلب تولیت از سامانه‌ها و سکوهای غیر 

توجه به شرایط حمل دارو 

 

نقاط ضعف این آیین‌نامه نیز شامل: 

بلاتکلیفی در دارورسانی

عدم کاربری آسان

تحمیل امکانات و هزینه بر مؤسس

عدم تجربه مثبت بازگشت وجه به‌موقع از سامانه‌های دولتی 

عدم توجه به اختیار و انتخاب کاربر 

آیین نامه دوم، «آیین نامه حمل و عرضه دارو از طریق سکوهای اینترنتی» بود که به پیشنهاد وزارت بهداشت نگارش شد و در نهایت این آیین‌نامه با یک‌سری تغییرات و اصلاحات برای اجرا ابلاغ شد. 

از جمله نقاط قوت این آیین‌نامه:

توجه به اختیار و انتخاب کاربر

توجه به سیستم بازخورد و ثبت شکایات کاربران

تکلیف تأیید داروخانه‌ها بر عهده وزارت بهداشت

کاربری آسان

عدم تحمیل هزینه و سختی در راه‌اندازی برای مؤسس 

تجربه مثبت بازگشت به‌موقع وجه 

 

موجودیت سکوها کمرنگ بودن نقش داروساز خطر حفظ و حراست اطلاعات بیماران 

عدم تعیین جایگاه سامانه تی تک و سهمیه‌بندی‌ها بی‌توجهی به شرایط خاص و متفاوت حمل دارو

عدم توجه به مرحله تشخیص داروهای خاص عدم برنامه‌ریزی برای داروهای خاص

خطر عدم مجازات های بازدارنده و تولیت زدایی از وزارت بهداشت بیان شد. 

 

در ادامه راهکارهای اصلاح به تفکیک هر بند از آیین‌نامه مورد بررسی قرار گرفت و برای گزارش به سازمان‌های متولی از جمله سازمان غذا و دارو و معاونت فناوری‌های نوین وزارت بهداشت آماده شد. 

پیشنهاد می‌شود تا رفع مشکلات آیین‌نامه، اجرای آن حتی به‌صورت آزمایشی متوقف شود؛  اما چنانچه این امکان وجود نداشت، دوره ۶ماهه آزمایشی آیین‌نامه مدت خوبی است تا نقص‌های آیین‌نامه مشخص و رفع شود.