دکتر امین خباز هاشمی: هسته اصلی هر دفترچه یادداشت آزمایشگاهی جزئیات رویه‌های آزمایشی است

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده داروسازی، سمینار کاربردی گروه نانوفناوری دارویی با عنوان" نحوه نوشتن صحیح دفتر آزمایشگاهی (laboratory notebook) و اهمیت آن در کارهای تحقیقاتی" توسط دکتر امین خباز هاشمی دستیار تخصصی نانوفناوری دارویی زیر نظر استاد راهنما دکتر فاطمه اطیابی و عضو هیئت‌علمی دانشکده داروسازی ۶ آذر ۱۴۰۲ در دانشکده داروسازی برگزار شد.

 

چکیده این سمینار به شرح زیر است:

در قلمرو پویای تحقیق علمی، نوشتن صحیح دفتر آزمایشگاهی یک جنبه ضروری است که زیربنای یکپارچگی و پیشرفت تلاش‌های تحقیقاتی است. یک دفتریادداشت آزمایشگاهی که به‌خوبی نگهداری می‌شود به‌عنوان بستر مستندات علمی عمل می‌کند و مجموعه‌ای از آزمایش‌ها، مشاهدات و تجزیه‌وتحلیل‌ها را در برمی‌گیرد. در این ارائه به عناصر حیاتی نوشتن صحیح دفتر آزمایشگاهی و تأثیر عمیق آن بر رشد علمی پرداخته شد.

اول و مهم‌تر از همه، تهیه، نگهداری و پایبندی به اصول نگارش دفتریادداشت آزمایشگاهی اهمیت دارد. هر دفتر باید به یک قالب واضح و ثابت، دارای عناوین، تاریخ‌ها و اهداف، پایبند باشد. صفحات شماره‌گذاری شده و فهرست محتویات به طور دقیق به‌روز شود به‌طوری‌که به محققان اجازه می‌دهد تا به‌سرعت در سوابق خود جست‌وجو کنند.

هسته اصلی هر دفترچه یادداشت آزمایشگاهی جزئیات رویه‌های آزمایشی است. توضیحات کامل و دقیق از فرایند آزمایش، از جمله مواد به‌کاررفته در آزمایش، غلظت‌ها و تجهیزات مورداستفاده، گزارش جامعی از فرایند تحقیق ایجاد می‌کند. رعایت اصول نگارش این دفترها پایبندی به آن را افزایش می‌دهند و مشخص‌کردن تاریخ انجام آزمایش یک دنباله زمانی از تکامل آزمایش ایجاد می‌کنند.

ثبت بی‌درنگ مشاهدات و جمع‌آوری دقیق داده‌ها به صحت رکورد علمی کمک می‌کند. یکپارچگی و دقت داده‌ها، همراه با گزارش دقیق نتایج به‌دست‌آمده، قابلیت اطمینان به نتایج مستند شده را تقویت می‌کند.

تجزیه‌وتحلیل ارائه شده از طریق نمودارهای واضح و بحث‌های مقایسه‌ای، داده‌های خام را به نتایج معنادار تبدیل می‌کند. یک دفتریادداشت آزمایشگاهی خوب نه‌تنها نتایج به‌دست‌آمده را در برمی‌گیرد، بلکه به‌عنوان بستری برای بازتاب انتقادی خود عمل می‌کند و راه را برای جهت‌گیری‌های تحقیقاتی آینده هموار می‌کند.

در نتیجه، نوشتن صحیح دفتریادداشت آزمایشگاهی صرفاً یک‌رویه الزامی نیست؛ بلکه تعهد به روش علمی است. پایبندی به این شیوه‌ها، گواهی بر سخت‌گیری و انضباط در تلاش‌های علمی است و به پیشرفت درک علمی کمک می‌کند.